Nalatenschap

Eén van de weinige dingen waarvan we zeker zijn, is dat we allemaal komen te overlijden. Helaas is niet iedereen op de hoogte van de soms aanzienlijke tarieven bij de verdeling van uw nalatenschap. Vandaar het belang om stil te staan bij een goede structurering van uw vermogen en de daarmee gepaard gaande strategische successieplanning.  

Successieplanning hoeft echter niet enkel rond het besparen van erfbelasting te draaien, het kan eveneens een belangrijke tool zijn om de touwtjes in handen te nemen en maximaal te beschermen tegen onverwachte gebeurtenissen. Denk maar aan het uitwerken van uw huwelijkscontract, schenkingen doen bij leven, een zorgvolmacht opstellen of een testament schrijven.


Samenlevingsvorm als instrument van successieplanning

Is uw huwelijkscontract nog up-to-date?

In het kader van successieplanning begint alles bij de vraag of u al dan niet getrouwd bent. Bij getrouwde koppels is het daarbij van belang om na te gaan of u een huwelijkscontract hebt en wat daar precies in staat. Een huwelijkscontract biedt namelijk de mogelijkheid om huwelijksvoordelen toe te wijzen aan de langstlevende partner en heeft dus een betere bescherming en meer financiële autonomie tot gevolg.

Voor ongehuwde partners bestaan er uiteraard ook mogelijkheden om de vermogensrechtelijke gevolgen van uw samenwonen en bescherming van de langstlevende op papier te zetten.  Feitelijk samenwonenden erven juridisch gezien niet van elkaar, terwijl bij wettelijk samenwonenden de langstlevende partner het vruchtgebruik van de woning en de inboedel zal erven. Via een schenking bij leven, de opmaak van een testament of het afsluiten van een overlijdensverzekering is het toch mogelijk om elkaar meer toe te wijzen of in extra financiële bescherming te voorzien.

Uw samenlevingsvorm is bijgevolg bepalend en heeft een grote impact op uw erfenisplanning. Hou er rekening mee dat dit geen eenmalige inspanning is, maar u tijdig opnieuw dient na te gaan of alles nog up-to-date is zodat u verrassingen kan vermijden.


Erfbelasting

De tarieven en vrijstellingen voor erfbelasting verschillen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Deze zijn ook afhankelijk van de waarde van de nalatenschap en de verwantschap met de overledene. Eens u de tarieven van erfbelasting kent, kan u de juiste stappen nemen om een soepele overdracht van uw vermogen te waarborgen en ervoor te zorgen dat uw erfgenamen niet onnodig worden belast. 

Een klare kijk op uw totale vermogen zal hierbij een essentiële rol spelen.  Vervolgens is het van belang om stil te staan bij wie welk deel van uw nalatenschap terecht dient te komen wanneer u overlijdt. Op die manier kan er tijdig een solide structuur uitgewerkt worden die aan uw wensen voldoet en reeds klaarstaat voor (toekomstige) successieplanning. 

Erfbelasting in rechte lijn - Vlaanderen
Schijf in euro Tarief
0,01 - 50.000 3%
50.000,01 - 250.000 9%
> 250.000 27%

Bron: https://www.vlaanderen.be/algemeen-tarief-in-de-erfbelasting

Ter info: bij broers of zussen kan dit zelfs oplopen tot 55% (op volgende website kunnen de tarieven geraadpleegd worden: Algemeen tarief in de erfbelasting | Vlaanderen.be)

Schenken

Een schenking is een vrijwillige handeling waarbij de schenker eigendom, geld of andere waardevolle zaken weggeeft aan de begiftigde zonder dat daar een tegenprestatie tegenover staat. Door tijdens uw leven reeds te schenken, kan u op die manier uw toekomstig te vererven vermogen verlagen en dus besparen op erfbelasting.

Afhankelijk van welk goed u wenst te schenken, kan u opteren om deze schenking te registreren en dus schenkbelasting te betalen. In principe dient elke schenking verplicht via notariële akte te verlopen, maar enkele alternatieve schenkingen worden in ons recht toegelaten. Zo kan u bijvoorbeeld roerende goederen schenken via een hand- of bankgift. 

Let wel, u dient rekening te houden met de 'verdachte periode van drie jaar'. Op alle niet-geregistreerde schenkingen van roerende goederen die werden geschonken in de drie jaar voor het overlijden, moet erfbelasting betaald worden. Het vlakke schenktarief van drie procent kan hier dus voor gemoedsrust zorgen aangezien u dan definitief afrekent met de fiscus. 

Indien u van plan bent een schenking te doen, kan het interessant zijn om hier modaliteiten aan te koppelen. Deze modaliteiten laten u toe om toch nog bepaalde controle te behouden en het familiale karakter van het vermogen te versterken. Denk maar aan:

  • Vervreemdingsverbod (Ferrarisyndroom)
  • Uitsluitingsclausule  (Heksensyndroom) 
  • Last tot betaling van een bedrag aan de schenker (Naaktheidssyndroom)
  • Voorbehoud van vruchtgebruik (Baronsyndroom)
  • Clausule van conventionele terugkeer (Belastingsyndroom)
  • Doorgeefplicht / Fideï - commis de residuo (Dynastiesyndroom)

Het tarief voor schenkingen van roerende goederen bedraagt drie procent in rechte lijn en tussen partners, en zeven procent voor schenkingen aan alle andere personen. Schenkingen van onroerende goederen moeten altijd geregistreerd worden en brengen dus de verplichte betaling van schenkbelasting met zich mee. Deze tarieven zijn progressief:

Schenkbelasting onroerende goederen
Gedeelte van de schenkingen (in euro) In de rechte lijn, tussen echtgenoten en tussen samenwonenden Andere personen
0,01 – 150.000 3% 10%
150.000,01 – 250.000 9% 20%
250.000,01 – 450.000 18% 30%
> 450.000 27% 40%

Zorgvolmacht

Met een zorgvolmacht kan u vooraf bepalen wie u vertrouwt om namens uzelf op te treden en welke specifieke bevoegdheden de gevolmachtigde heeft. Deze bevoegdheden kunnen verschillende aspecten van het leven omvatten, zoals het nemen van medische beslissingen, het beheren van bankrekeningen, het betalen van facturen, het verkopen van eigendommen of het regelen van verzorging in een zorginstelling. 

Een zorgvolmacht is bedoeld om uw belangen te beschermen en ervoor te zorgen dat er iemand is die namens uzelf kan handelen en beslissingen kan nemen wanneer u niet meer in staat bent dit zelf te doen, bijvoorbeeld als gevolg van ziekte, ouderdom of een ongeval. Voor de handelingen die opgenomen werden in de zorgvolmacht, primeert de zorgvolmacht altijd boven een gerechtelijke regeling en vermijdt u dus de tussenkomst van een bewindvoerder.

Testament

Indien u komt te overlijden zonder opmaak van een testament, wordt door de wet bepaald aan wie welke bezittingen toekomen. Een testament biedt dus de mogelijkheid om af te wijken van het wettelijk erfrecht. Op die manier kan u zelf aanduiden wie u wenst te begunstigen en kan u uw dierbaren of goede doelen een financieel steuntje in de rug geven. 

Door middel van een testament kan u niet enkel bepalen wie erft, u kan eveneens beslissen om iemand te onterven. Belangrijk hierbij is dat steeds rekening gehouden dient te worden met de langstlevende echtgeno(o)t(e) en kinderen aangezien zij recht hebben op hun reservatair deel.

Bovendien heeft een testament, in tegenstelling tot een schenking, pas gevolgen na het overlijden. U beschikt steeds over de mogelijkheid om dit eenzijdig aan te passen of zelfs te herroepen. Het is aangeraden om uw testament ter registratie aan te bieden zodat dit gekend is bij de overheid en u het risico op verlies of vernietiging vermijdt.

Soorten testamenten

Eigenhandig (of onderhands) testament

Dit schrijft, dateert en ondertekent u volledig zelf.

Er zijn geen getuigen nodig.

Registratie mogelijk via notaris.

Notarieel (of openbaar) testament

De notaris schrijft het testament en leest het voor.

Er zijn twee getuigen nodig.

Alle aanwezigen moeten ondertekenen.

Internationaal testament

Dit is van toepassing wanneer u bijvoorbeeld voor een langere periode in diverse landen verblijft of wanneer uw erfgoederen over diverse landen verspreid liggen.

Er zijn twee getuigen nodig.

Gebeurt bij de notaris.


Bijkomend is het ook belangrijk om rekening te houden met

Keuzebeding

Beding van aanwas

Overdracht familiebedrijf

Maatschap


Om uw doelstellingen te bereiken, vertrekken we vanuit onze eigen expertise en doen we waar nodig beroep op ons uitgebreid netwerk van specialisten. 

Daarnaast kunnen we uiteraard ook samenwerken met uw bestaande vertrouwenspersonen. 

Wenst u begeleiding op maat?

Wat kan Ufin voor u doen?

  1. Berekening van de totale successiekost
  2. Evaluatie van uw huwelijks- of samenlevingscontract
  3. Organisatie van uw vermogen zodat de nalatenschap bij de juiste persoon of personen terechtkomt
  4. Structurering van het vermogen met betrekking tot controle en maximale beschikbaarheid
  5. Correcte oplossingen om hoge successierechten te vermijden
  6. Advies en begeleiding bij de opmaak van testamenten en zorgvolmachten
  7. Begeleiding bij bank- en handgift